Юун түрүүнд Glamour загварын шоугаа амжилттай зохион байгуулсанд баяр хүргэе. “Эрт урдын үед бишЭнэ орчин цагт юм гэнэ
Ардын зураач Ядамсүрэн өвөөгийнхөө
Авъяаснаас амилсан охин тэнгэр нь болж
Төрийн соёрхолт Үржнээ аавынхаа
Түүхийг үргэлжлүүлэх хувь зохиолоор
Алтан нарны цацраг шиг үзэсгэлэнтэй
Авъяаслаг бяцхан охин мэндэлжээ ...” гээд их гоё шүлгээр эхэлж байсан. Энэ шүлэгнээс аргагүй л гарын ур ухаантай сайхан гэр бүлд өсжээ гэх бахархал төрж суулаа. Бахархал төрөм сайхан гэр бүлийн тухай ялангуяа өвөөгийн тань тухай дурсамжаар яриагаа эхлэмээр байна.
Баярлалаа. Тиймээ би ийм сайхан гэр бүлд төрж өссөндөө баярладаг, бас гэр бүлээрээ бахархадаг. Миний өвөө төрийн соёрхолт Үржингийн Ядамсүрэн гэж эртний түүх соёлыг судалдаг, төвдөөр ном уншдаг эрдэмтэй буурал байлаа. Угсаатны зүй судлаач, урлаг судлаач, сурган хүмүүжүүлэгч тийм л хүн. Олон сайхан бүтээлүүд нь уран зургын галлерейд хадгалагдаж үлдсэн. Монголын олон үндэстэн ястаны хувцасыг судалж анх удаа бүрэн хэмжээний зурган албом гаргаж байсан нь одоо ч гэсэн угсаатны зүй төдийгүй урлаг соёл, түүхийн үнэт бүтээлд тооцогдож байна. Намайг 3-р ангид байхад өвөө маань бурхан болсон. Гурван хүүхэд нь бүгд аавынхаа мэргэжлийг өвлөн үлдсэн юм. Аав маань төрийн соёрхолт Ядамсүрэнгийн Үржнээ.
Миний аав Улаанбаатар хотноо байдаг олон сайхан түүх дурсгалын бүтээлүүдийг хийж төрийн соёрхолт зураач цол авсан юм. Зайсан толгойн эх загвар болоод доторх монументал чимэглэл, Лениний музейн гаднах чимэглэл, Гадаад Хэргийн яамны доторх Чингисийн хөргөөр хийсэн чулуун чимэглэл гээд л. Дурьдвал олон сайхан бүтээлүүд нь бий дээ.
Өвөөгийн маань өвгөн хуурч бүтээл нь ганцхан Монголд төдий биш дэлхийд танигдсан гэдгээр нь би бахархадаг. Монголчуудын бахархал болсон морин хуураар аялгуу тоглож байгаа тэр сайхан хөрөг бүтээл юм даа. Өвөө маань Лувсан гуай, Сүхбаатар, Хатанбаатар гэх мэт түүхэн бахархалт хүмүүсийн хөргийг бидэнд зургаар амилуулан үлдээсэн юм. Авьяас билэгтэй энэ гэр бүлийн хүүхдээ хүмүүжүүлэх арга ухаан нь юунд байдаг болоо гэж асуумаар санагдаж байна. Анх тантай уулзаад ярилцахад “бүгдийг эерэгээр бодож, хүсдэг” гэж олон удаан хэлж байсан шүү.
Авьяас билэг гэхээс илүү хувь хүний хичээнгүй хөдөлмөрч зан чухал. Гэр бүлээс минь өгсөн хамгийн том бэлэг бол хөдөлмөрч зан, бага ч болов авьяас байлгүй яахав /кккккк инээв/. Аав, өвөө хоёр маань зүгээр сууна гэж нэгээхэн ч үгүй. Яг ажлаа хийж байхад нь Бид саад болохгүй гээд аль болох чимээ гаргахгүйг хичээнэ.
Ээж маань мөн сурган хүмүүжүүлэгч, их сургууль ТИС-д түүх, гүн ухааны хичээлийг олон жил заасан. Аавын ажлыг их дэмждэг байлаа.
Өвөө, аав хоёрынхоо тухай сайхан дурсамжаас хуваалцаач. Хүүхэд насны тань ой тоонд хадгалагдан үлдсэн бүхнээ?
Би багадаа тун дэггүй хүүхэд байлаа. Дэггүй гэлээ гэхэд аавыгаа юм хийгээд, бодоод сууж байхад хэнээр ч хэлүүлэхгүй чимээгүй болон их томоотой сууна. Намайг цэцэрлэгт байхад аав минь хөтлөөд Сүхбаатарын талбайд зохион байгуулагдаж байсан хүүхдүүдийн зургийн уралдаанд оролцуулж байсныг их тодхон санадаг. Тэр уралдаанд эвтэй дөрвөн амьтан зурж шагнал авж байсан.
Сүүлийн үед залуу гэр бүл хүүхдээ балет, төгөлдөр хуураар хичээлүүлдэг болчихож. Би үүнийг хувьдаа зөв гэж бодож байгаа. Урлаг бол хүний сэтгэлийн боловсролыг төлөвшүүлэх хамгийн сайн арга зам байдаг. Мөн бодол санааг төвлөрүүлэх, тайвшируулах хамгийн сайхан хэрэгсэл шүү дээ. Урлагаар олон хүн хүмүүжиж, урлагийг олон хүн мэдрэх тусам тэр хэрээр миний эргэн тойрон амар амгалан тайван байх нөхцөл бүрдэх байх л даа. Хүнийг араатан шинжээс нь авч үлддэг хамгийн том арга зам гэдэгтэй би хувьдаа санал нэгддэг.
Залуу зураач, уран бүтээлчдийг дэмждэг “Ядамсүрэн” сан үйл ажиллагаа явуулдаг. “Ядамсүрэн” сангийн үйл ажиллагаанд яаж оролцдог вэ?
Залуу уран бүтээлчдийг дэмжих зорилгоор “Ядамсүрэн” санг байгуулсан. Жил бүр оюутан залуусын дунд зургийн уралдаан зарлаж залуу уран бүтээлчдийн бүтээлийг олонд таниулах боломжийг олгодог. Сангийн үйл ажиллагааг аавын маань дүү зураач Ү.Туяа эгч рхлэн явуулж байгаа. Мөн өвөөгийн минь нэрэмжит “Анима” зургийн дунд сургууль гэж байдаг.
Ү.ЮМЖИР: ХУВЦАС БОЛ ДҮР ТӨРХИЙН САЛШГҮЙ НЭГ ХЭСЭГ
Загвар зохион бүтээгч болохыг багаасаа хүсэж байсан уу?. Хэрэв уран бүтээлчийн гэр бүлд төрөөгүй байсан бол ямар мэргэжилтэй болох байсан бол?
Урлагийн л хүн болох байсан байхаа. Би чинь СУИС-ийн жүжигчний ангид орох гээд ардын жүжигчин Гантөмөр гуайд шалгалт өгөөд тэнцээгүй, “жийгдэж” байсан юм даг/ ккккк инээв/. Ер нь багаасаа л дуулж бүжиглэх их сонирхолтой байлаа.
Та банк, санхүүгийн салбарт ажилладаг загвар зохион бүтээгч. Дуртай ажлаа хэрхэн амжуулж байна?
Ажлынхаа хажуугаар Санхүү Эдийн Засгийн дээд сургуульд сурч байгаа. Гэхдээ ямар ч их ажилтай байсан зураг зурж, хувцас оёхоо амжуулна шүү дээ. Энэ өвөл сургуулиа дүүргэнэ дээ. Амжуулья гэвэл хичнээн ч ажлыг амжуулж болдог юм шиг санагддаг. Харин ч завгүй байх тусам ажил их амждаг гээч. Санаж явбал бүтнэ. Их ч зүйл санаж явдаг даа. Өглөө эртхэн босоод дэлхий ертөнц дээр надгүйгээр юу болоод өнгөрчихөв гэж бодно /кккккк инээв/. Надгүйгээр болж өнгөрсөн бүхнийг амжиж мэдэхийн төлөө урагшаа. Хамгийн гол нь цаг алгуурлахгүй, зогсохгүйгээр бага багаар ургашилах л хэрэгтэй.
Яагаад заавал энэ жил загварынхаа анхны шоуг зохион байгуулсан вэ?
Энэ жил загварын шоу хийдэг нь гэнэт ухаан орсоных болов уу /инээв/. Би мөрөөдөөд л яваад байсан. Гэтэл ганц ч хуруугаа хөдөлгөхгүй байхад тэр мөрөөдөл хэзээ биелэх юм вэ гэж нэг л өдөр өөрөөсөө асуусан. Тэгээд яг нэг жилийн өмнөөс яадаг ч байсан загваруудаа гаргая гэж шийдээд зураад эхэлсэн. Зурсан загвар маань 100 гарчихсан. Тэгээд л шоу хийхэд ямар зардал гарах бүхий л судалгааг хийж эхэллээ. Ингэж судалгаа хийхэд минь санхүү эдийн засгийн эдийн засгийн дээд сургуульд сурцалж байгаа тус болсон шүү.
Манайхны дунд загвар зохион бүтээгч л гэхээр загвар өмсөгч нарт зориулсан хувцас урладаг хүмүүс гэж ойлгох нь түгээмэл байдаг. Таны хувьд?
Загвар зохион бүтээгчдийг тэгэж ойлгох хүмүүс байдаг л байх. Загвар өмсөгчид маань хийсэн загварыг хүмүүст үзүүлж таниулдаг шүү дээ. Гэхдээ нэг үеэ бодвол хүмүүс загвар зохион бүтээгчдэд хандаад өөрт таарсан хувцас хийлгэдэг болчихож. Монголын бүх юм хөгжих шатандаа, илүү соёлтой чиг хандлага руугаа орж байна шүү дээ. Энэ нь ч гэсэн хувцас, хувцаслах соёлд нөлөөлж байна.
Стандартны бус гэж ярьдаг л даа. Тарган, хэт туранхай гэх мэт. Биенийхээ өө сэвийг дарсан хувцас оёулах гэхээр загвар зохион бүтээгчдийн хөлс харьцангуй өндөр байдаг. Тэгэхээр загвар зохион бүтээгчдийг зөвхөн халаас зузаан хүмүүст зориулж хувцас оёдог гэж ойлгож болох уу?
Тарган туранхай гэлтгүй хүнд хувцас хийж гаргах үнэ нь нэг ижил байдаг. Хамгийн гол нь махлаг хүнд хувцас оёход харьцангуй ажиллага ихтэй байдаг тал бий л дээ. Гэхдээ загвар зохион бүтээгч өөрийгөө яаж үнэлэнэ түүнээсээ шалтгаалах болов уу гэж бодож байна.
Давгүй гэсэн бүх загвар зохион бүтээгчдийг урлаг соёлынхон өмчлөөд авчихсан юм шиг байдаг. Энэ нь тухайн загвар өмсөгчийн чансааг илтгэдэг ч жирийн нэгэн мань мэт хүмүүс бас гоё баймаар байна ш дээ. Тэдэнд зориулсан тусгай үнийн ханш гаргаж болдоггүй юм болов уу? энэ талаар юу гэж боддог вэ? Нэг үгээр хүн бүрт хүссэн хувцасыг нь оёж өгөх талаар?
Би хүнийг ялгаж хувцас хийдэггүй. Надад хандсан хүн бүрт урлангийн үүд нээлттэй. Бүгд л адилхан хүмүүс шүү дээ. Гол нь урлаг соёлынхон бусдаас ялгарах өнгө төрхтэй хувцас хийлгэдэг болохоор үнэнд ахисан өөрчлөлт гардаг байх л даа. Тэрнээс биш ялгаж байгаа хэрэг биш. Ер нь хувцасны үнэ нь загвараасаа шалтгаалаад ямар материал сонгосноосоо болоод өөр өөр байна л даа.
Гэхдээ энгийн нэг хувцас захиалгын газар, хувцасын салоны үнэ өөр байх нь олон хүчин зүйлээс шалтгаална л даа. Нэгдүгээрт байрлаж байгаа байршилаасаа шалтгаалаад түрээсийн үнэ өөр байж болно шүү дээ. Тэр нь хувцас захиалгын үнэнд нөлөөлдөг гэх үү дээ.
Таны загварын шоунд хамгийн үнэтэй зарагдсан хувцас чинь хэдэн төгрөг байсан вэ?
Дандаа л үнэ асуугаад байна даа /кккк инээв/.
Үгүй ээ яахав өөрт таарсан хувцас хэдэн төгрөг болох вэ гэдэг их сонин байна л даа.
Хамгийн гол нь хийц загвар, ажиллагаа, материалаасаа болно.
Загвар зохион бүтээгч гэж чухам “хэн” бол? Тухайлбал эмч бол өргөсөн тангарагтаа үнэнч бүх хүнд ижил тэгш үйлчлэх ёстой гээд л мэргэжлийн нэг ёс зүй, жанжин шугам гэж байдаг даа. Тэр өнцөгөөс харвал?
Эмч хүн бол өргөсөн тангаратаа үнэнч бүх хүнд ижил тэгч үйлчилдэг бол загвар зохион бүтээгчид үргэлж шинийг эрэлхийлдэг, чөлөөтэй сэтгэдэг байх ёстойгоос гадна хүмүүсийн хүсэл сонирхолд нийцсэн хувцасыг хийж өгдөг байх ёстой. Хамгийн гол нь миний хийсэн хувцас тухайн хүнийхээ хэрэгцээ сонирхолд бүрэн нийцсэн л байх хэрэгтэй.
Надад нэг залуу чамд зориулаад энэ асуултыг заавал тавиарай гэж байсан. Эмэгтэйчүүд гэж угаасаа л цэцэг цэврүү шиг хүмүүс. Гэтэл энэ загвар зохион бүтээгчид яагаад эрчүүдэд зориулсан сайхан хувцас тэр бүр оёдоггүй юм вэ гэж. Энэ талаар?
Миний загварын 10 хувийг эрчүүдийн хувцас эзлэдэг. Дэндүү бага байна уу. Яг эрэгтэй хувцасаар дагнадаг загвар зохион бүтээгчид байдаг л даа. Гэхдээ эрэгтэй хувцас хийх нь хүнд байдаг. Жишээ нь эмэгтэй хувцасны нэг өдөрт хийдэг оёдолыг эрэгтэй хувцасан дээр 2 өдөр хийх ч юм уу. Элементүүд нь жаахан хэцүү л дээ. Жишээлбэл эрэгтэй пиджак гэхэд л халаас нь илүү их, хатуулга нь их байдаг гээд л. Оёдолчид сайн мэдэж байгаа даа. Эрэгтэй пиджак оёход үйлдвэрийнх яагаад илүү гоё байдаг вэ гэвэл индүүдлэг, наалт наах арга нь өөр л доо. Технологидоо байгаа юм.
Мэргэжлийн болоод загварын ертөнцийг сонирходог хүмүүс таны монгол хувцасыг их үнэлдэг юм билээ. Монгол дээл, монгол хувцас урлах тусгай арга ухаан танд байна уу?
Баярлалаа. Би үндэсний хувцасаар дипломоо хамгаалсан. Урьд өмнө нь эмэгтэй хүн бүр өөрсдөө дээлээ оёоод өмсчихдөг байлаа. Дээл оёж чаддаггүй хүн байгаагүй байхаа. Одоо тэр нь алдагдсан нь жаахан харамсалтай л байдгийн. Монгол хувцасны гол ажиллагаа, чимэглэл нь эмжээртэй байдаг. Гоё эмжсэн дээл ямар гоё харагддаг гээч. Тусгай арга ухаан гэж юу байхав дээ. Гол нь монгол хувцасыг энгийн үед өмсөхөд хялбар болгохыг зорьдог. Өмсөхөд эвтэйхэн, харагдахад аятайхан, угааж цэвэрлэхэд хялбар, даавуу ч сонгох гэх юм уу даа. Өөрийнхөө загварын шоуг өвөөгийнхөө дурсгалд зориулан хийх нь таны нэг мөрөөдөл байсан гэж ярьж байсан. Тэгвэл одоо танд ахиад ямар мөрөөдөл байгаа бол?
/Инээв/. Мөрөөдлөө биелүүлчихээд мөрөөдөл биелэлээ гээд яриад сууж байх нь гоё юм болов уу даа.
Ү.ЮМЖИР: БИ МӨРӨӨДӨХ ДУРТАЙ
Эмэгтэй хүн юм оёж, сайхан хоол хийдэг байж жинхэнэ гэрийн эзэгтэй болно энэ тэр гээд л хүмүүс ярьдаг. Та ямар ч байсан уран гартай бүсгүй. Харин хоол хийх тал дээрээ?
Эмэгтэй хүн хувцас оёдоггүй юм аа гэхэд зүү утас нийлүүлдэг байхаа. Наад зах нь эр нөхрийнхөө уранхайг шидээд өгчих хэмжээний. Зарим эмэгтэй амьдралдаа зүү утас нийлүүлж үзээгүй гэхээр гайхаад л байдаг юм. Хоол хийх тал дээр гэвэл өөрөө жороо зохиогоод хоол хийх дуртай.
Залуу хүн ямар байгаасай гэж боддог. Тийм байгаасай л гэж боддог тэр чанар өөрт тань байгаа юу?
Залуу хүн бол жавхаалаг, эрч хүчээр дүүрэн, хөдөлмөрч байх хэрэгтэй. Эмэгтэй хүн их мундаг шүү дээ. Эрч хүчээр дүүрэн мөртлөө уян зөөлөн.
Сайн явах санааных гэж үнэхээр үнэн үг. Муу санаж байгаа хүний ажил бүтэхдээ ч муу, царай зүс нь хүртэл муухай болдог гэж санадаг. Сайхан сэтгэлтэй сайхан сайхан бодолтой хүний царай цаанаасаа гэрэлтээд сайхан байдаг шүү дээ.
Уучлаарай. Энэ эвгүй асуулт юм шиг санагдаж болох юм. Гэхдээ сонирхолтой санагдаад байна. Сувд гуайн хүү Бат-оргил “намайг жүжиглэсэн ч, дуулсан ч энэ залуу эмээ, ээжийнхээ далбаан дор яваа юм гэсэн хандлага гаргах нь надад их хэцүү санагддаг. Эцсийн эцэст бүх зүйл хувь хүнээс хамаардаг шүү дээ” гэж ярьсан байна лээ. Үүнтэй холбоотой асуухад өөрийн чинь сэтгэлээ гаргаад хийсэн зүйлийг таны хүч хөдөлмөр биш аав, эсвэл гэр бүлийн чинь нэг хэсэг мэтээр дүгнэж байсан тохиолдол гарч байсан уу.
Бат-Оргилтой санал нэг байна. Намайг юм хийлээ гэхээс илүү аавын нэр гарч ирнэ. Тиймээс би ямар ч үед нүүр улаахааргүй юм хийх ёстой гэж боддог. Төгс бүтээл хийчихээд би ч аргагүй энэ хүний үр удам шүү дээ гэж итгэлтэйгээр баяртайгаар хүлээн зөвшөөрөгдөөд байж байх шиг сайхан зүйл байхгүй. Шинэ үеийнхэн Үржнээ гэж хэн вэ гэдгийг мэдэх хүн байхгүй л дээ. Тиймээс мундаг аавынхаа нэр сүрийг өөрийнхөө уран бүтээлээр дамжуулан үе тэнгийн залуусдаа мэдрүүлэх юмсан гэж боддог, хичээдэг. Миний аав дээрээс хараад надаар бахархаж байгаа даа гэж бодох сайхан шүү.
Загварын сургуульд сурч байхад чинь энэ Ядамсүрэн гуайн ач, Үржнээ гуайн охин гээд багш нар бусдаас арай өөрөөр хандаж байх, давуу эрх элдэх тохиолдол байсан уу? байсан бол энэ үед ямар нэгэн зүйл бодогдох уу?
Тийм зүйл тохиож байгаагүй ээ. Яагаад гэвэл би оюутан байхдаа нүдэн дээр нь хийх зүйлээ хийчихдэг хичээнгүй оюутан байсан шүү. 2-р курсаасаа эхлээд мэргэжлийн дизайнеруудтай зэрэгцээд Гоёл наадамд бүтээлийнхээ хүчийг үздэг байсан. Гаргасан амжилт гэхээр зүйл үгүй ч мундаг мэргэжлийн дизайнеруудаас урмын үг сонсон, үнэлүүлэх нь үнэхээр сайхан байсан шүү.
Таныхаар хувцас бол?
Хувцас бол хүний дүр төрхийн салшгүй нэг хэсэг
Харин эмэгтэй хүн?
Бурханы харамгүй урласан тансаг бүтээл
Та өөрөө өдөр бүр гоё ганган байж чаддаг уу?
Өдөр бүр гангалаад байдаггүй ээ. Гангалах үедээ гангалан, ажил дээрээ бол ажил хэрэгч хувцасладаг.
Ингэхэд би Юмжир гэдэг нэрийг анх удаа л дуулж байна. Энэ нэр ямар утга учиртай нэр вэ?
Өвөө маань энэ нэрийг надад хайрласан. Хүүхэд байхдаа энэ нэрэндээ дургуй байлаа. харин одоо маш их дуртай, бас хайртай шүү. Утга нь Занабазарын 21 дахь дарь эхийн нэр гэж сонссон. Дуудах нэрийг эцэг эх дуурсах алдарыг өөрөө гэдэг байхаа. Нээх алдар хүндийн талаар боддоггүй ч, гэр бүлийнхээ нэр хүндийг өндөрт өргөж хайрлаж явах юмсан гэж хичээж яваа. Хийсэн ажилдаа эзэн шиг эзэн байхыг л боддог доо.
Өөрийн хэлэх дуртай хамгийн сайхан санагддаг үгээр ярилцлагаа төгсөх үү?
Амьдрал сайхан.
2 comments:
Good luck and Keep greating... From Yagtiimee Blogger!
good interview
Post a Comment